Makieta ruchowa

fot. Marcin Kapica

Symulator ruchu kolejowego – tak w Technikum nr 4 Transportowym CKZiU w Sosnowcu z klasami o specjalności kolejowej nazwano projekt budowy makiety kolejowej, która ma być dydaktyczną pomocą do nauki prowadzenia realnego ruchu kolejowego dla maszynistów i dyżurnych ruchu. Teoretycznie, cechy te mogłoby spełnić spotkanie FREMO, gdzie na umiejętnym zestawieniu stacji połączonych modułami szlakowymi można by realizować rozkład jazdy i szkolić dyżurnych ruchu, ale w praktyce zbudowanie raczej statycznej, bo z racji wymogów w każdej chwili dostępnej jako pomoc dydaktyczna makiety według tej koncepcji, z choćby co najmniej jedną stacją węzłową by uzyskać jakieś minimum układania wariantów dróg zwrotnicowych, wymagałoby miejsca-powierzchni, którą szkoła na stałe, tylko w tym celu zwykle nie mogłaby wygospodarować. Alternatywnie nie trzeba chyba przekonywać, iż założone oczekiwania w równie znikomym stopniu spełniają niewielkie makiety z zamkniętymi kręgami torów, słusznie w tym wypadku uważane za zabawkowe.

Podstawowym założeniem makiety ruchowej są dwie linie kolejowe, jedna, główna - dwutorowa przebiegająca płasko i druga, boczna – jednotorowa, dla urozmaicenia mogąca się wznosić lub opadać przechodząc czasami nad lub pod linią dwutorową, zamknięte w większy krąg zapewniający w razie potrzeby dłuższy, nieprzerwany bieg pociągu. Te linie – główna i wijąca się koło niej linia boczna – są pobudowane na modułach o standardowej długości, pozwalające łatwo przebieg linii rekonfigurować, jak i rozbudowywać o nowe moduły. Na trasie linii dwutorowej, jak i jednotorowej mogą pojawiać się stacje. Gdy ze stacji możliwy jest wyjazd zarówno na linię dwutorową, jak i jednotorową, z automatu staje się węzłową, dostarczającą ciekawych możliwości tworzenia w fazie projektowej, jak i podczas użytkowania, układania zależnych przebiegów przez okręgi zwrotnicowe, a przez to tworzenia różnych wariantów organizacji ruchu kolejowego i faktycznej jego realnej symulacji.

Na tę chwilę (marzec 2018) makieta ruchowa CKZiU składa się z 12 skrzynek-modułów, na których oprócz linii znajduje się jedna stacja węzłowa i mijanka na linii bocznej-jednotorowej. Podczas Festiwalu zwiedzający mogli na makiecie ruchowej pojeździć własnym, przyniesionym ze sobą taborem i to zarówno w wersji analogowej, jak i cyfrowej jednocześnie. Jest to możliwe dzięki temu, że każdy z trzech okręgów torów: dwa z linii głównej i trzeci z linii bocznej mają możliwość niezależnego podłączenia do tego samego lub odrębnego systemu zasilania. Często zatem, np. tokiem wewnętrznym owalu linii dwutorowej podążały pociągi z lokomotywą sterowaną analogowo, czyli „z transformatora”, a tokiem zewnętrznym linii głównej oraz przylegającym do niej na stacji torem linii bocznej jeździły pociągi sterowane cyfrowo z dającą urozmaicenie możliwością wyboru linii do dalszej jazdy. W rezultacie część gości miała frajdę pojeżdżenia własnym taborem, inni-obserwatorzy – frajdę oglądania jazd w różnych kierunkach różnorodnych pociągów.

Plan modułowej makiety ruchowej - zestawienie początkowe z 12 modułów.



Prace wykończeniowe przed Festiwalem.   fot. Andrzej Wilk


fot. Marcin Kapica


video: Kamil Wiśniowski - Modelarstwo kolejowe H0/TT


Przy makiecie Jacek Górski - dyrektor CKZiU.   fot. Marcin Kapica